Khoản 5 Điều 3 Luật bảo vệ người tiêu dùng năm 2011: “Hợp đồng theo mẫu là hợp đồng do tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ soạn thảo để giao dịch với người tiêu dùng.”
Cùng quy định tại khoản 1 Điều 19 của Luật này thì các tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc Danh mục hàng hóa, dịch vụ thiết yếu do Thủ tướng Chính phủ ban hành phải đăng ký hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Danh mục hàng hóa, dịch vụ thiết yếu bao gồm:
- Cung cấp điện sinh hoạt;
- Cung cấp nước sinh hoạt;
- Truyền hình trả tiền;
- Dịch vụ điện thoại cố định mặt đất; Dịch vụ thông tin di động mặt đất (hình thức thanh toán: trả trước);
- Thuê bao di động trả sau;
- Dịch vụ truy nhập internet
- Vận chuyển hành khách đường hàng không;
- Vận chuyển hành khách đường sắt;
- Mua bán căn hộ chung cư, các dịch vụ sinh hoạt do đơn vị quản lý khu chung cư cung cấp
Như vậy, theo quy định của pháp luật, các doanh nghiệp, cá nhân khi kinh doanh 09 ngành nghề kể trên thì phải đăng ký hợp đồng mẫu. Nếu không thực hiện đăng ký thì có thể bị phạt tiền từ từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng
Cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận đăng ký bao gồm:
- Bộ Công Thương chịu trách nhiệm tiếp nhận đăng ký hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung trong trường hợp hợp đồng theo mẫu và điều kiện giao dịch chung áp dụng trên phạm vi cả nước hoặc áp dụng trên phạm vi từ hai tỉnh trở lên;
- Sở Công Thương chịu trách nhiệm tiếp nhận đăng ký hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung trong trường hợp hợp đồng theo mẫu và điều kiện giao dịch chung áp dụng trong phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.